Πανελλήνια συγκίνηση από τον θάνατο του Λεωνίδα Κύρκου

«Έφυγε» τα ξημερώματα της Κυριακής από τη ζωή, σε ηλικία 87 ετών, ο ιστορικός ηγέτης της ανανεωτικής αριστεράς, Λεωνίδας Κύρκος. Υπήρξε ο «μεγάλος αιρετικός» του χώρου της παραδοσιακής αριστεράς, υπέρμαχος των ευρύτερων συγκλίσεων και συναινέσεων, ευρωπαϊστής και μαχητής υπέρ των ιδεών του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Ρηξικέλευθο πνεύμα, καινοτόμος, πρωτοποριακός και ευαίσθητος, σημάδεψε με τις πολιτικές παρεμβάσεις του την πολιτική ζωή του τόπου, ενώ υπήρξε πρωτεργάτης της ιστορικής συνεύρεσης του ’89 μεταξύ (ενιαίου) Συνασπισμού και ΝΔ για την συγκρότηση της (συγ)κυβέρνησης Τζαννετάκη.
Γεννημένος στο Ηράκλειο της Κρήτης τον Οκτώβριο του 1924, ήταν γόνος του πολιτικού Μιχαήλ Κύρκου εκ των συνιδρυτών της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς, ΕΔΑ (1951) εκ μέρους του Δημοκρατικού Ριζοσπαστικού Κόμματος. Φοίτησε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών χωρίς όμως να ολοκληρώσει ποτέ τις σπουδές του λόγω των πολιτικών διώξεων που υπέστη, ενώ την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου φυλακίστηκε το 1946 και το 1948.
Το 1949 καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά η απόφαση του Εκτάκτου Στρατοδικείου δεν εκτελέστηκε λόγω των μεγάλων διεθνών αντιδράσεων καθώς μεταξύ των καταδικασθέντων ήταν και ο Μανόλης Γλέζος. Ο Κύρκος αποφυλακίσθηκε το 1953 και για κάποια χρόνια δραστηριοποιήθηκε στην εφημερίδα της ΕΔΑ, την «Αυγή» αρχικά ως συντάκτης και αργότερα ως διευθυντής της από το 1958 έως το 1961.

Είναι η χρονιά που εκλέγεται για πρώτη φορά βουλευτής με την ΕΔΑ, ενώ θα επανεκλεγεί το 1963 και το 1964. Κατά την διάσπαση του ΚΚΕ το 1968 (12^η Ολομέλεια) ήταν φυλακισμένος, αλλά συντάχθηκε με τους λεγόμενους «αναθεωρητές» που αποσχίστηκαν από το κόμμα. Έμεινε στη φυλακή πέντε χρόνια ενώ μετά την μεταπολίτευση εκλέχτηκε βουλευτής το 1974 (με την Ενιαία Αριστερά) και το 1977 με το ΚΚΕ Εσωτερικού, όπως και ευρωβουλευτής του  το 1981 και το 1985. Εξέφρασε τις ιδέες του ευρωκομμουνισμού στην Ελλάδα και ηγήθηκε του ΚΚΕ Εσωτερικού μέχρι τον  Απρίλιο του 1987, οπότε το κόμμα αυτό διασπάστηκε και μετεξελίχθηκε στην Ελληνική Αριστερά (Ε.ΑΡ.) της οποίας εξελέγη πρόεδρος.
Είχαν διατυπωθεί τέσσερις πλατφόρμες για το μέλλον του ΚΚΕ Εσωτερικού. Μεταξύ αυτών η μια του Λεωνίδα Κύρκου επεδίωκε την υπέρβαση σε ένα μη κομμουνιστικού χαρακτήρα κόμμα της Αριστεράς, ενώ η  άποψη που υποστηρίχθηκε από τον Γιάννη Μπανιά και τον Μπάμπη Δρακόπουλο υποστήριζε την διατήρηση του χαρακτήρα του ΚΚΕ Εσωτερικού μέσα από την ριζοσπαστικοποίησή του. Στο συνέδριο του 1986 υπερίσχυσαν οι ιδέες του Κύρκου ο οποίος μαζί με πλειάδα στελεχών όπως οι Φ. Κουβέλης, Π. Κουναλάκης, Δ. Παπαδημούλης, Στ. Πιτσιόρλας κ.ά. ξεκίνησαν το περιπετειώδες «ταξίδι» της ΕΑΡ.
Το 1989 και μετά από ένα μεγάλο παρασκήνιο διαβουλεύσεων και διαπραγματεύσεων έγινε το ανέφικτο μέχρι τότε, λόγω των «εμφυλιοπολεμικών» σχέσεων που επικρατούσαν με το ΚΚΕ: η υπογραφή του κοινού πορίσματος ανάμεσα στα δυο κόμματα, με το οποίο άνοιγε ο δρόμος για την συγκρότηση του Συνασπισμού. Λεωνίδας Κύρκος και Χαρίλαος Φλωράκης, υπήρξαν οι πρωταγωνιστές του «ιστορικού συμβιβασμού»  του 1989 με επιστέγασμα την συγκυβέρνηση με την ΝΔ υπό τον πρωθυπουργία του Τζανή Τζαννετάκη.
Ο εκλιπών εξελέγη βουλευτής με τον Συνασπισμό στις εκλογές του 1989 μέχρι και του 1993. Είχε προηγηθεί το 1991 η αποχώρηση του ΚΚΕ από τον ΣΥΝ, ενώ αργότερα ο Λεωνίδας Κύρκος αποστασιοποιήθηκε σταδιακά, αν και πάντα υποστήριζε τον ΣΥΝ προβάλλοντας ωστόσο τις ενστάσεις του και κυρίως τις απόψεις του για διάλογο και σύγκλιση με το ΠαΣοΚ. Αν και δέχθηκε σφοδρή κριτική για την παραπομπή του Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο, ο ίδιος πάντα δήλωνε ότι ήταν εναντίον αυτής της απόφασης στην οποία συνήργησε ο ενιαίος Συνασπισμός, ενώ παρά τα προβλήματα που αντιμετώπιζε εδώ και χρόνια δεν έχανε την ευκαιρία μέσω των βιβλίων του ή των παρεμβάσεών του να δηλώνει «παρών» στις εξελίξεις.
To 2000 ήταν υποψήφιος του ΣΥΝ για την ανάδειξη του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Όταν ιδρύθηκε η Δημοκρατική Αριστερά με επιστολή του δήλωσε την υποστήριξή του.
Η κηδεία του θα γίνει την Τετάρτη στις 5.00 το απόγευμα στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών
Πηγή: Το Βήμα