«Το όνομά μου είναι Rachel Corrie».

Εποχή για πραγματικούς καλλιτέχνες
Για δεύτερη χρονιά ανεβαίνει με μεγάλη επιτυχία στο Θέατρο του Νέου Κόσμου η παράσταση «Το όνομά μου είναι Rachel Corrie». Η Μάνια Παπαδημητρίου τη σκηνοθετεί ερχόμενη σε άμεση σχέση με την πολιτικοποιημένη νεότερη γενιά του θεάτρου, παίρνοντας πολύ στα σοβαρά τις μέρες που περνάμε. Γι’ αυτό θα τη δείτε να συμμετέχει και στο κινηματικό δρώμενο της Πέμπτης 14 Οκτώβρη με τους «Καλλιτέχνες ενάντια στο Μνημόνιο».
Συνέντευξη στον Παναγιώτη Φραντζή (Πριν, 10.10.2010)

– Ποια η υποδοχή του κοινού σε ένα καθαρά πολιτικό έργο;

Καταπληκτική. Ήταν (πέρυσι) και συνεχίζει να είναι. Ο κόσμος μοιάζει να διψάει να δει καλό πολιτικό θέατρο με κείμενο ντοκουμέντο. Αυτό το είχα καταλάβει και όταν ανεβάσαμε το Νικαράγουα-Περιστατικό 315 με το Μανώλη το Μαυρομματάκη το 2004 πάλι στο θέατρο του Νέου Κόσμου. Εκείνο ήταν μια μαρτυρία για τη ζωή ενός αντιήρωα... Εδώ τώρα έχουμε τη μαρτυρία μιας αληθινής ηρωίδας. Στην πραγματικότητα έχουμε αφηγήσεις αληθινών ανθρώπων κι αυτό συγκινεί.

– Ποιος είναι ο ιδανικός θεατής, για εσάς, του συγκεκριμένου έργου;

Ο ιδανικός μας θεατής δεν ξέρω ποιος είναι, αλλά το φαντάζομαι σαν ένα δίπολο: Ένας που έχει πάει εκεί (στην Παλαιστίνη) και ξέρει, και τον βλέπω να παρακολουθεί το έργο με τη σοβαρότητα του ανθρώπου που γνωρίζει το θέμα καλά και τσεκάρει αν το έχουμε χειριστεί με τη δέουσα σοβαρότητα... Κι από την άλλη, ένα απλός άνθρωπος της εποχής μας, που δεν πολυασχολείται με τα πολιτικά αλλά τον γοητεύει η ερμηνεία της Δήμητρας και σιγά σιγά αρχίζει να έρχεται σε επαφή με ένα θέμα που μας ξεπερνάει όλους και μας κάνει να αναρωτιόμαστε γιατί δεν ασχολιόμαστε συνεχώς και μόνο μ’ αυτό το θέμα μέχρι επιτέλους να λυθεί.

– Πώς υποδέχονται οι καλλιτέχνες τη νέα «κατάσταση ΔΝΤ»;

– Στην εποχή μας τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα για τους καλλιτέχνες αλλά τουλάχιστον αυτοί (εμείς- αν είμαστε πραγματικοί καλλιτέχνες) έχουν-έχουμε την δυνατότητα να εκφράζουμε την αγανάκτηση και τους φόβους μας κι αυτό κάπως να μας παρηγορεί και να παρηγορούμε και τους άλλους... Για πόσο δεν ξέρω και με τι κόστος. Αυτό που βλέπω να συμβαίνει εδώ και καιρό στη χώρα μου (όχι μόνο τώρα με το ΔΝΤ αλλά και παλιότερα) είναι μια παρέα μαφιόζων να διαπραγματεύονται τα φιλέτα προς πώληση σε κάθε τομέα υπό την καθοδήγηση «ισχυρών φίλων» από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ με στόχο να γίνουν πλουσιότεροι αυτοί και οι φίλοι τους και οι φίλοι των φίλων τους αδιαφορώντας για κάθε έννοια κοινωνικής δικαιοσύνης και ελευθερίας και αξιοπρέπειας του πολίτη... Λένε ασύστολα ψέμματα στον κόσμο και παρουσιάζουν την πώληση της χώρας ως σωτηρία των πολιτών ενώ στην πραγματικότητα φροντίζουν για τη σωτηρία του δικού τους βιοτικού επιπέδου που ανέβηκε τα τελευταία χρόνια και παλεύουν με νύχια και με δόντια να μην το δουν να πέφτει γιατί θα αισθανθούν ηττημένοι (λουζερς επί το νεωτερικότερο) κι αυτό τους τρελαίνει. Εδώ ο καλλιτέχνης μπορεί να έχει έναν ενεργό ρόλο... Να αποτελέσει τον παραμορφωτικό καθρέφτη αυτής της κυρίαρχης τάξης που δεν είναι τάξη ακριβώς, αλλά διαδοχή διαπλοκών υπαλληλικών σχέσεων, στις οποίες μέσα ο πιo αδύναμος είναι αυτός που δεν έχει εναλλακτική και ο πιo ισχυρός αυτός που τον στηρίζουν όλοι... Το είδος του καλλιτέχνη που είμαστε εμείς είναι έτσι κι αλλιώς φύσει λούζερ και το έχουμε συνηθίσει.

– Συμμετέχετε στην «αγωνιστική ξενάγηση» της 14ης Οκτώβρη που προετοιμάζουν οι «Καλλιτέχνες ενάντια στο Μνημόνιο». Γιατί;

– Θέλουμε να δηλώσουμε με τον τρόπο μας απλώς πως δεν είμαστε πρόβατα. Γνωρίζουμε τις πηγές των γεγονότων και αν δεν μπορούμε να αλλάξουμε κάτι προς το παρόν, μπορούμε όμως να πολεμάμε για να βγαίνει στο φως κάθε πληροφορία που θα κάνει συμμέτοχο και τον κάθε πολίτη σ’ αυτή τη γνώση. Όσο περισσότεροι άνθρωποι μαθαίνουν τόσο πιο δύσκολο γίνεται για τους δυνατούς να γίνουν ακόμα πιο δυνατοί. Αναγκάζονται να κάνουν παραχωρήσεις κι αυτό είναι μια νίκη για τους πολίτες. Έτσι το αισθάνομαι εγώ.

– Στην κατάληψη της Λυρικής που ακολούθησε την κοινωνική έκρηξη του Δεκέμβρη είχε διατυπωθεί η άποψη ότι η νέα γενιά καλλιτεχνών έχει κόψει τον ομφάλιο λώρο με τους «γονείς της». Πώς βλέπετε εσείς αυτή τη σχέση;

– Λένε πολλά για τον ομφάλιο λώρο και την κοπή του από τους γονείς κλπ. Αυτό είναι μια αναγκαιότητα και στη ζωή συμβαίνει αργά ή γρήγορα ευτυχώς. Συχνά όμως στην εποχή μας χρησιμοποιείται αυτή η φράση στη γλώσσα της διπλωματίας, απλώς για να περιγραφεί διακριτικότερα η υπερφαλάγγιση ενός συγκεκριμένου μεγαλύτερου από κάποιους ή κάποιον συγκεκριμένο μικρότερο, επειδή ένα σύστημα οικονομικοπολιτικό και εκδοτικό το συμφέρει να προωθήσει αυτόν και όχι το «μπαμπά» του ή τη «μαμά» του τη δεδομένη στιγμή. Αυτό δεν σημαίνει κοπή κανενός ομφαλίου λώρου... σημαίνει απλώς παράδοση της σκυτάλης της εξουσίας σε άλλους μπαμπάδες και μαμάδες που κάνουν τη δουλειά τους εκμεταλλευόμενοι την έλλειψη εμπειρίας, τη φιλοδοξία και συχνά την αφέλεια της ενδιάμεσης γενιάς. Έτσι μου μοιάζει εμένα.
Μιλώντας για την παράσταση θέλω να τονίσω τη σημασία της συνεργασίας με τους νέους ανθρώπους. Εδώ δουλέψαμε τρεις γενιές. Η δική μου και του Βαγγέλη (σ.σ. Θεοδωρόπουλου), της Νάνσυς (σ.σ. Τρικκαλίτη) που έκανε τη μετάφραση και είναι αμέσως μετά από μας και της Δήμητρας (σ.σ. Σύρου) και της Μάρως (σ.σ. Αγρίτη) που παίζουν και είναι παιδιά μας... Ο καθένας από μας δούλεψε από την αρχή με πάθος γιατί μας το ενέπνεε η ιστορία, το κείμενο και η αναγκαιότητα της εποχής. Η Δήμητρα με την ερμηνεία της μας έχει ξεπεράσει όλους. Είναι πολύ δύσκολο αυτό που πετυχαίνει, να κρατάει την αναπνοή των θεατών για μία ώρα και ένα τέταρτο... Κάποιοι παλιότεροι από μας λένε πως οι νέοι δεν έχουν τη δυνατότητα να κάνουν καλή χρήση της γλώσσας και ότι έχουν κοντή αναπνοή... Ας έρθουν να δουν την παράσταση και να δούμε αν θα συνεχίσουν να το λένε.

* Οι παραστάσεις Τετάρτη-Κυριακή μέχρι τέλος Οκτωβρίου. Κάθε Πέμπτη γενική είσοδος: 10€ (Θέατρο του Νέου Κόσμου, Αντισθένους 7 και Θαρύπου, τηλ.: 210 9212900)