Του Κ.Καναβούρη
Ιστορικά είναι απολύτως σαφές ότι ένα αστικό καπιταλιστικό σύστημα συγκρότησης του κράτους συναρθρώνεται (βαθύτερα και μακρύτερα από την ταξική του διαστρωμάτωση) από πλήθος αντίρροπων δυνάμεων, που όμως κατορθώνουν μέσα από ένα πλήθος επίσης αντινομιών και αιτιοτήτων του κόσμου και του χρόνου να συνεννοηθούν μεταξύ τους βρίσκοντας, ή εφευρίσκοντας στην ανάγκη, κοινούς τόπους του λέγειν. Διαφορετικούς σε κάθε ιστορική εποχή. Άλλωστε η απόσταση ανάμεσα στον φόβο της φύσεως που έφερε το δέος και το δέος τη δέηση και η δέηση τη θεότητα και η θεότητα τη λατρεία, αυτή η φοβική συνθήκη από τη μια, μέχρι την άλλη φοβική συνθήκη του συνανήκειν, από την εκδοχή της ορδής και την εκδοχή της φυλής και από 'κει στο ζωτικό ψεύδος του έθνους (με τις μυριάδες ένδοξες ή ταλαιπωρημένες και ταλαίπωρες απολήξεις του μέχρι σήμερα), έχουν μικρή μεταξύ τους απόσταση. Τουλάχιστον με μακροϊστορικούς όρους.
Στην ουσία, λοιπόν, σε όλη τη διάρκεια του απροσμέτρητου και του μετρημένου ανθρώπινου χρόνου, οι συγκροτημένες συλλογικότητες, από τις πιο μικρές έως τις πιο μεγάλες, ακόμα και τις μέγιστες, είναι ένα πολύπλοκο σύστημα διαλεκτικών ετεροτήτων.
Κάπως έτσι φτάσαμε μέχρι εδώ, με ιστορικά πιο πρόσφατα παραδείγματα το θορυβώδες κομμουνιστικό αφήγημα και την οικτρή του αποτυχία που κόστισε ποταμούς αίματος, αποδόμηση εκ βάθρων σε φιλοσοφικές απόπειρες κατανόησης του αθέατου με κορυφαία παραδείγματα την απεμπόληση του Ηράκλειτου, του Εμπεδοκλή και του Νίτσε, καταθλιπτική σύνθλιψη παγκόσμιας σκέψης και επομένως παγκόσμιας γνωστικής εμπειρίας, άρα και ανάλογης πεπραγμένης ζωής που βαθμηδόν κατάντησε ακατανόητη, ώστε στο τέλος να μη μείνει καθόλου ζωτική ύλη, καθόλου κρίσιμη μάζα που πιθανόν θα οδηγούσε στη σχάση και στο επόμενο βήμα της ανθρωπότητας. Αντ' αυτών, έμεινε ένα δυσώδες ίζημα διαψεύσεων, άναυδων εκπλήξεων, λοιδοριών και ελεύθερου εδάφους προς κατάληψη από τις άλλες δυνάμεις τού συνανήκειν. Εξίσου άγριες, ή αλλιώς αγριότερες από την κομμουνιστική παλινωδία της ιστορίας.
Φυσικά ο φασισμός, παρά την ολική αφηγηματική του συγκρότηση που κατάφερε να προσθέσει τα ανόμοια, τη φυλή και το κράτος, τον χρόνο και την καθαρότητα, το αίμα και την υπερφυσική αλήθεια, δημιουργώντας έτσι ένα δυσπλασικό τέρας με ανυπολόγιστες ζημιές, που συνεχίζονται και θα συνεχίζονται, αφού αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της σκευής του σύγχρονου παγκόσμιου καθεστώτος, δεν ανήκει στην ίδια φιλοσοφική κατηγορία με την κομμουνιστική απόπειρα. Και τούτο διότι δεν αποτελεί αυτόνομο τμήμα της ολικής θεώρησης του κόσμου, αλλά την εκτροχιασμένη ηθική, αισθητική και λογική αποτύπωση του ίδιου συστήματος μέσα στο οποίο ζούμε και σήμερα.
Από τη μια, λοιπόν, το θορυβώδες κομμουνιστικό αφηγηματικό εγχείρημα. Και από την άλλη το ταξικό καπιταλιστικό σύστημα, που ομογενοποιεί τις ετερότητες και οικονομίστικα τις ταξιθετεί για να καταφέρει τη συνεννόηση που λέγαμε, τη συνεννόηση που ησυχάζει τους εφιάλτες του ασύντακτου όντος και δημιουργεί τη ζώσα ύλη που ονομάζεται κοινωνία: Ένα ιστορικό υποκείμενο, δηλαδή, μιας ορισμένης αντίληψης του κόσμου, που επαληθεύεται διά της μοναδικής -μέχρι σήμερα- οδού των αποδείξεων της πολιτικής θεωρίας: της ισχύος. Διότι η ισχύς -αυτός είναι ο ρόλος της άλλωστε, διαφορετικά θα είχαν προκύψει μέχρι σήμερα άλλες οδοί συνέχειας και συνέπειας μέσα στον όλο κοινωνικό χρόνο- είναι εκείνη που αποτελεί τη συνθετική διαδικασία των ετεροτήτων και τις προβιβάζει σε καθολικό αποτέλεσμα.
Όλα τούτα όμως δεν είναι μια αθώα πορεία προς την ευτυχία. Είναι το ακριβώς αντίθετο: μια αιματοβαμμένη πορεία που την αντιλαμβανόμαστε ως τον καλύτερο τρόπο τού να ζούμε ο ένας με τον άλλον. Μεγάλη επιτυχία του θεωρησιακού συστήματος που ονομάζεται καπιταλισμός και του απότοκου αυτού του συστήματος που ονομάζεται αστική δημοκρατία. Ενός συστήματος που, ενώ αποτελεί εξίσου ολική αφηγηματική πρακτική με τον κομμουνισμό, εν τούτοις κατάφερε να εμφανιστεί κερματικό και εξατομικευμένο προς δόξαν του καθενός καθημαγμένου, αλλά όμως μονογενή. Ενός συστήματος που, στον αντίποδα μιας εξισωτικής πορείας του όντος που κατάντησε εξισωμένος δογματισμός της μάζας, προέταξε τον μαζικό ατομισμό θριαμβικά καταντώντας στο ίδιο σημείο, την υποταγή. Εδώ είμαστε σήμερα. Στην υποταγή. Στο αποτέλεσμα μιας συστημικής νίκης που εκτροχιάστηκε, γιατί δεν γίνεται αλλιώς. Όλα τα συστήματα εκτροχιάζονται και ρέπουν προς την καταστροφή τους. Προς την εντροπία.
Εδώ είμαστε σήμερα. Σε ένα κρίσιμο σημείο, όπου δηλαδή θα κριθεί το εάν υπάρχει ή όχι αρκετή κρίσιμη μάζα ώστε να επέλθει η σχάση. Με απρόβλεπτες συνέπειες. Μπορεί και να συμβεί ένα πυροτέχνημα. Ή ένα σκοτάδι. Ποτέ δεν ξέρεις με τη σχάση. Γιατί ποτέ δεν ξέρεις τη σύνθεση της κρίσιμης μάζας. Η ταχύτητά της είναι η επανάσταση. Το θέμα είναι ένα: Προλαβαίνουμε να τρέξουμε τόσο γρήγορα ώστε να προλάβουμε να αντιληφθούμε; Πηγή
Στην ουσία, λοιπόν, σε όλη τη διάρκεια του απροσμέτρητου και του μετρημένου ανθρώπινου χρόνου, οι συγκροτημένες συλλογικότητες, από τις πιο μικρές έως τις πιο μεγάλες, ακόμα και τις μέγιστες, είναι ένα πολύπλοκο σύστημα διαλεκτικών ετεροτήτων.
Κάπως έτσι φτάσαμε μέχρι εδώ, με ιστορικά πιο πρόσφατα παραδείγματα το θορυβώδες κομμουνιστικό αφήγημα και την οικτρή του αποτυχία που κόστισε ποταμούς αίματος, αποδόμηση εκ βάθρων σε φιλοσοφικές απόπειρες κατανόησης του αθέατου με κορυφαία παραδείγματα την απεμπόληση του Ηράκλειτου, του Εμπεδοκλή και του Νίτσε, καταθλιπτική σύνθλιψη παγκόσμιας σκέψης και επομένως παγκόσμιας γνωστικής εμπειρίας, άρα και ανάλογης πεπραγμένης ζωής που βαθμηδόν κατάντησε ακατανόητη, ώστε στο τέλος να μη μείνει καθόλου ζωτική ύλη, καθόλου κρίσιμη μάζα που πιθανόν θα οδηγούσε στη σχάση και στο επόμενο βήμα της ανθρωπότητας. Αντ' αυτών, έμεινε ένα δυσώδες ίζημα διαψεύσεων, άναυδων εκπλήξεων, λοιδοριών και ελεύθερου εδάφους προς κατάληψη από τις άλλες δυνάμεις τού συνανήκειν. Εξίσου άγριες, ή αλλιώς αγριότερες από την κομμουνιστική παλινωδία της ιστορίας.
Φυσικά ο φασισμός, παρά την ολική αφηγηματική του συγκρότηση που κατάφερε να προσθέσει τα ανόμοια, τη φυλή και το κράτος, τον χρόνο και την καθαρότητα, το αίμα και την υπερφυσική αλήθεια, δημιουργώντας έτσι ένα δυσπλασικό τέρας με ανυπολόγιστες ζημιές, που συνεχίζονται και θα συνεχίζονται, αφού αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της σκευής του σύγχρονου παγκόσμιου καθεστώτος, δεν ανήκει στην ίδια φιλοσοφική κατηγορία με την κομμουνιστική απόπειρα. Και τούτο διότι δεν αποτελεί αυτόνομο τμήμα της ολικής θεώρησης του κόσμου, αλλά την εκτροχιασμένη ηθική, αισθητική και λογική αποτύπωση του ίδιου συστήματος μέσα στο οποίο ζούμε και σήμερα.
Από τη μια, λοιπόν, το θορυβώδες κομμουνιστικό αφηγηματικό εγχείρημα. Και από την άλλη το ταξικό καπιταλιστικό σύστημα, που ομογενοποιεί τις ετερότητες και οικονομίστικα τις ταξιθετεί για να καταφέρει τη συνεννόηση που λέγαμε, τη συνεννόηση που ησυχάζει τους εφιάλτες του ασύντακτου όντος και δημιουργεί τη ζώσα ύλη που ονομάζεται κοινωνία: Ένα ιστορικό υποκείμενο, δηλαδή, μιας ορισμένης αντίληψης του κόσμου, που επαληθεύεται διά της μοναδικής -μέχρι σήμερα- οδού των αποδείξεων της πολιτικής θεωρίας: της ισχύος. Διότι η ισχύς -αυτός είναι ο ρόλος της άλλωστε, διαφορετικά θα είχαν προκύψει μέχρι σήμερα άλλες οδοί συνέχειας και συνέπειας μέσα στον όλο κοινωνικό χρόνο- είναι εκείνη που αποτελεί τη συνθετική διαδικασία των ετεροτήτων και τις προβιβάζει σε καθολικό αποτέλεσμα.
Όλα τούτα όμως δεν είναι μια αθώα πορεία προς την ευτυχία. Είναι το ακριβώς αντίθετο: μια αιματοβαμμένη πορεία που την αντιλαμβανόμαστε ως τον καλύτερο τρόπο τού να ζούμε ο ένας με τον άλλον. Μεγάλη επιτυχία του θεωρησιακού συστήματος που ονομάζεται καπιταλισμός και του απότοκου αυτού του συστήματος που ονομάζεται αστική δημοκρατία. Ενός συστήματος που, ενώ αποτελεί εξίσου ολική αφηγηματική πρακτική με τον κομμουνισμό, εν τούτοις κατάφερε να εμφανιστεί κερματικό και εξατομικευμένο προς δόξαν του καθενός καθημαγμένου, αλλά όμως μονογενή. Ενός συστήματος που, στον αντίποδα μιας εξισωτικής πορείας του όντος που κατάντησε εξισωμένος δογματισμός της μάζας, προέταξε τον μαζικό ατομισμό θριαμβικά καταντώντας στο ίδιο σημείο, την υποταγή. Εδώ είμαστε σήμερα. Στην υποταγή. Στο αποτέλεσμα μιας συστημικής νίκης που εκτροχιάστηκε, γιατί δεν γίνεται αλλιώς. Όλα τα συστήματα εκτροχιάζονται και ρέπουν προς την καταστροφή τους. Προς την εντροπία.
Εδώ είμαστε σήμερα. Σε ένα κρίσιμο σημείο, όπου δηλαδή θα κριθεί το εάν υπάρχει ή όχι αρκετή κρίσιμη μάζα ώστε να επέλθει η σχάση. Με απρόβλεπτες συνέπειες. Μπορεί και να συμβεί ένα πυροτέχνημα. Ή ένα σκοτάδι. Ποτέ δεν ξέρεις με τη σχάση. Γιατί ποτέ δεν ξέρεις τη σύνθεση της κρίσιμης μάζας. Η ταχύτητά της είναι η επανάσταση. Το θέμα είναι ένα: Προλαβαίνουμε να τρέξουμε τόσο γρήγορα ώστε να προλάβουμε να αντιληφθούμε; Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου