Κάθε «σαλταδόρος» της αγοράς θα εκμεταλλεύεται το πανεπιστήμιο

Ανοικτή επιστολή προς την υπουργό Παιδείας

Αξιότιμη κα υπουργέ,

Δεν σας γνωρίζω προσωπικά αλλά παρακολουθώ τα ευδιάκριτα ίχνη που αφήνετε, πληγώνοντας ολόκληρο τον εκπαιδευτικό κορμό της χώρας μας. Αυτές τις μέρες εσείς και η κυβέρνησή σας αποφασίσατε, συνεπικουρούμενη από τις υπόλοιπες δυνάμεις της συντήρησης και του αυταρχισμού, να αποτελειώσετε την Ανώτατη Εκπαίδευση.

Παρακολούθησα προσεκτικά τη συζήτηση στην «Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων» και την τραγική εξέλιξη της «συζήτησης» στην Ολομέλεια της Βουλής. Υπήρξα αυτήκοος μάρτυρας του πολιτικού κανιβαλισμού στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Παρακολούθησα την κατασυκοφάντηση των Πανεπιστημιακών Δασκάλων του τόπου από ένα πλήθος ανθρώπων οι οποίοι υποτίθεται ότι εκπροσωπούσαν τον Ελληνικό λαό. Απίστευτης προέλευσης άνθρωποι, οι οποίοι εμφανώς αγνοούσαν την πανεπιστημιακή δομή και λειτουργία, λιβάνιζαν με πάθος το νομοσχέδιό σας. Δίνοντας τερατώδη στοιχεία τα οποία ήταν τόσο ψευδή που σας έφερναν και εσάς σε δύσκολη θέση. Σας έβλεπα με το βλέμμα χαμηλωμένο, υπήρχε και η τηλεόραση, να προσπαθείτε διακριτικά να τους διορθώσετε. Ακουσα τους, μετά από μερικές ώρες και τηλεφωνήματα, συνοδοιπόρους σας να διεκδικούν την πατρότητα των ιδεών σας, απευθυνόμενοι με την ίδια «πολιτική» συμπεριφορά στην πανεπιστημιακή κοινότητα.

Παρακολούθησα τους βουλευτές του ΛΑ.Ο.Σ., φυσικά και όχι μόνο αυτούς, η ΝΔ σας έθεσε τη ρητή κατάργηση του ασύλου όρο απαράβατο, να χαίρονται, θεωρώντας νίκη τους τον εξοστρακισμό του «κομματικού στρατού της αριστεράς» από τα Πανεπιστήμια διά νόμου. Η «εγκληματικότητα» στα ΑΕΙ ήταν το αστείο πρόσχημα, όταν η εγκληματικότητα στη χώρα είναι ανεξέλεγκτη. Η αστειότητα των προφάσεων αυτών φαντάζομαι ότι ήταν ένας ακόμα λόγος για να ευθυμούν. Ενώ καταμαρτυρούσατε στις φοιτητικές παρατάξεις, ανηθικότητα και συναλλαγή, γνωρίζατε καλά και εσείς και εκείνοι μαζί με τους οποίους ψηφίσατε αυτόν τον επικίνδυνο νόμο, ότι οι αναφορές σας αφορούσαν τις δικές σας φοιτητικές παρατάξεις, παράγωγα της ιδεολογίας σας, γέννημα της πολιτικής σας. Στόχος σας είναι να εξαφανίσετε την ελεύθερη έκφραση των ιδεών στα Πανεπιστήμια. Να δημιουργήσετε όχι μόνο ημιμαθείς, και άρα εκμεταλλεύσιμους αποφοίτους, αλλά κυρίως πολιτικά ακίνδυνους. Ποια θα είναι η επόμενη τροπολογία που θα κάνετε; Παραδειγματικό λιθοβολισμό στην όποια ελεύθερη φωνή υψωθεί στα πανεπιστήμια; Θα επαναφέρετε τον νόμο 4000;

Σας παρακολούθησα να παρουσιάζετε την περίφημη φωτογραφία με το χοντρό ντοσιέ - τον ισχύοντα νόμο - και το 128(;) σελίδων δικό σας νομοσχέδιο στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων και να μεταφέρεται «the real thing» στην ολομέλεια. Δυσκολεύτηκα να συνέλθω. Παρωχημένες τεχνικές marketing στις ΗΠΑ στις αρχές του '50! Κανείς δεν σας επεσήμανε ότι η ποιότητα δεν μετριέται με ποσοτικά κριτήρια; Ακριβώς αυτή η αντίληψη κυριαρχεί και στα κριτήρια αξιολόγησης που οδήγησαν τις 24 στις 27 χώρες της ΕΕ σε εκπαιδευτική και ερευνητική υποβάθμιση, μετά την εφαρμογή της Συνθήκης της Μπολόνια στις χώρες τους, και τώρα την αναθεωρούν. Και εσείς θεωρείτε ριζοσπαστικό εκείνο το οποίο «24 στους 27 κατασκευαστές» δηλώνουν σε όλους τους τόνους δημόσια, σοσιαλδημοκράτες καθώς και δεξιοί, ότι δηλαδή η Συνθήκη της Μπολόνια δεν κάνει την φορεσιά της τριτοβάθμιας εκπαίδευσής τους πιο αστραφτερή. Πλήθος στοιχείων στη διάθεσή σας, αν φυσικά δεν τα έχετε, πράγμα που δεν πιστεύω. Τα οποία όμως αποκρύψατε. Οπως χρόνια τώρα τα αποκρύπτουν από τον ελληνικό λαό τα αστικά ΜΜΕ.

Στη συνάντηση των Ευρωπαίων πρυτάνεων στη Σαλαμάνκα το Μάρτιο του 2001 τέθηκε ως πρωταρχικός στόχος η δημιουργία πανεπιστημίων «παγκοσμίου επιπέδου ανταγωνιστικών, πανεπιστήμιων που θα έλκουν πολύ δημόσιο και ιδιωτικό χρήμα, που θα διαθέτουν τους καλύτερους καθηγητές, χάρη στους ελκυστικούς μισθούς, τους καλύτερους φοιτητές». Παραδέχθηκαν, όμως παράλληλα ότι «...αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την άνιση εξέλιξη των πανεπιστημίων και άνιση συγκέντρωση πόρων». Οι πολυεθνικές είναι υπέρμαχοι της αξιολόγησης και της διασφάλισης ποιότητας στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, γιατί ενδιαφέρονται να συνάψουν μεγάλα συμβόλαια για έρευνες με τα πανεπιστήμια που προσφέρουν τις καλύτερες υπηρεσίες και που έχουν την καλύτερη φήμη, σημαντικό πλεονέκτημα για την πώληση προϊόντων σύμπραξης πανεπιστημίων με τις επιχειρήσεις, αδιαφορώντας για την άνιση ανάπτυξη των πανεπιστημίων μέσω του ανταγωνισμού και τη δημιουργία πανεπιστημίων 2ης και 3ης κατηγορίας; Κανένα έγγραφο της ΕΕ, και κατ' επέκταση και οι δικές σας προτάσεις, δε συμπεριλαμβάνουν στα κριτήρια αξιολόγησης του πανεπιστημίου τη δωρεάν φοίτηση, τις κρατικές φοιτητικές παροχές, τη διανομή δωρεάν συγγραμμάτων, την επίλυση σοβαρών κοινωνικών προβλημάτων στα οποία οδήγησαν οι ερευνητικές δραστηριότητες των πανεπιστημιακών δασκάλων - ερευνητών. Αυτό το μοντέλο, τηρουμένων των αναλογιών, μεταφέρετε με το νόμο τον οποίο ψηφίσατε στα ελληνικά Πανεπιστήμια. Αλλάζοντας δραματικά το ρόλο του πανεπιστημιακού δασκάλου και το ρόλο του πανεπιστημίου. Εάν δε λάβει κανείς υπ' όψη και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα αναπτυξιακά, αυτή η προσήλωσή σας στα καπιταλιστικά πρότυπα σε βάρος των πραγματικών λαϊκών αναγκών που θα μπορούσε η Ανώτατη Εκπαίδευση να ικανοποιήσει, η πολιτική σας θα οδηγήσει τον κάθε είδους «σαλταδόρο» της αγοράς να εκμεταλλευτεί το Πανεπιστήμιο, έμψυχο υλικό και υποδομές.

Οσον αφορά στους διδάσκοντες, ο στόχος σας είναι ξεκάθαρος. Η παντελής απουσία αναφοράς από το νόμο σας της Ερευνας ως αναπόσπαστο χαρακτηριστικό του πανεπιστημιακού δασκάλου και η μετάθεσή της σε έναν άλλο νόμο, η αναφορά στο υποτιθέμενο «Τμήμα» ως εκπαιδευτική και μόνο μονάδα και η εξαφάνιση του Τομέα, η τριετής διάρκεια των σπουδών, χωρίς τα ενιαία χαρακτηριστικά του επιστημονικού αντικειμένου, υποδηλώνουν την πρόθεσή σας στη μετατροπή των πανεπιστημίων σε σχολές κατάρτισης, οι οποίες δε θα έχουν ανάγκη κρατικής χρηματοδότησης. Τα δίδακτρα από τον 2ετή κύκλο και οι αμοιβές από την παροχή υπηρεσιών σε τρίτους θα καλύπτουν τις λιγοστές τους ανάγκες, μια και ο αριθμός του μόνιμου προσωπικού θα έχει περιοριστεί απελπιστικά, και οι ελαστικής μορφής εργασίας ιδιωτεύοντες διδάσκοντες θα καλύπτουν τις υποβαθμισμένες διδακτικές ανάγκες. Αν δε εκποιήσουν και την όποια πανεπιστημιακή περιουσία υπάρχει, θα επιζήσουν λίγο περισσότερο. Ερευνητικά θα επιζήσουν οι πανεπιστημιακές μονάδες που θα προσαρμοστούν απόλυτα στις επιχειρηματικές κατευθύνσεις που η αγορά θα επιβάλλει.

Κυρία υπουργέ,

Κλείνοντας αυτή τη σύντομη δημόσια επικοινωνία μου μαζί σας, επιτρέψτε μου να πω, αφήστε τους εφοπλιστές να επιδίδονται στο αγαπημένο τους σπορ, αυτό της συσσώρευσης δισεκατομμυρίων απομυζώντας και την τελευταία σταγόνα του ιδρώτα των ναυτικών και όχι μόνο. Μην τους επιφορτίζετε με μια ακόμα κοινωνική ευθύνη, αυτή της διοίκησης των Πανεπιστημίων, όπου τους καλείτε να διαπλάσουν νέους επιστήμονες, μεταφέροντάς τους τις ηθικές αρχές που οι ίδιοι ακολούθησαν στη ζωή τους και οι οποίες τους οδήγησαν να γίνουν αξιοσέβαστα μέλη της κοινωνίας μας.

Φοβάμαι ότι στην πρόσφατη συνέντευξη Τύπου που δώσαμε, όπου είπα ότι μεθαύριο μπορεί να ιδιωτεύσετε, έκανα λάθος. Το σύστημα σάς χρειάζεται. Ομως εμάς μας έχει ανάγκη η κοινωνία, τα παιδιά της λαϊκής οικογένειας, και όχι μόνο, που παρά τις προσπάθειές σας θα συνεχίσουμε να τα μορφώνουμε όπως τους αξίζει και όχι γι' αυτό που τα προορίζετε. Μας έχει ανάγκη η επιστήμη, την οποία πλήρως και αποκλειστικά υπηρετούμε χρόνια τώρα. Οταν κληθήκαμε να υπηρετήσουμε το Πανεπιστήμιό μας δεν υπογράψαμε συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου για απασχόληση περιορισμένου χρόνου. Δώσαμε μια συγκεκριμένη υπόσχεση ζωής στον ακαδημαϊκό κόσμο και στην κοινωνία. Και κανείς σας δεν θα μας κάνει επίορκους.
Τιμώντας το αξίωμα που κατέχετε,
Καθηγητής Γ. Π. ΤΡΙΜΠΕΡΗΣ
Τμήμα Φυσικής ΕΚΠΑ
ΥΓ: Είμαστε πολλοί περισσότεροι από όσους νομίζετε.
Πηγή: Ριζοσπάστης