Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου 2011

Η Νομική και οι μάχες που έρχονται

Η κυβέρνηση επιχείρησε να μετατοπίσει την κουβέντα από τα αιτήματα και τα προβλήματα των μεταναστών, στον χώρο που επέλεξαν να πραγματοποιήσουν την κινητοποίησή τους παρουσιάζοντας το άσυλο ως έναν χώρο που διαφυλάσσει απλώς την ακαδημαϊκή ελευθερία

Των Σωκράτη Γιαννόπουλου και Γιάννη Θηβαίου
Τις τελευταίες μέρες γινόμαστε μάρτυρες μιας συντονισμένης επίθεσης απέναντι σε μια κινητοποίηση μεταναστών και όσων ανθρώπων στέκονται αλληλέγγυοι στο δίκαιο αγώνα τους, με την ταυτόχρονη στοχοποίηση του πανεπιστημιακού ασύλου. Η απεργία πείνας των 300 μεταναστών (αποτελεί την πιο μεγάλη σχετική διαμαρτυρία στην Ευρώπη) κατάφερε ξαφνικά να δημιουργήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις σχετικά με τα αιτήματα τους και το χώρο στον οποίο επέλεξαν να «στεγάσουν» τον αγώνα τους. Η συγκεκριμένη κινητοποίηση αποτελεί προάγγελο, αλλά ίσως και καταλύτη αντίστοιχων αγώνων καθώς, όσο η κρίση βαθαίνει τόσο πιο βίαιη θα γίνεται η ταξική σύγκρουση
. Είναι λοιπόν εξαιρετικά κρίσιμο να δούμε ποια είναι τα συμπεράσματα που μπορούμε να βγάλουμε, με βάση τα όσα κάναμε και τα όσα δεν κάναμε, ώστε να προσανατολιστούμε στα «εργαλεία» με τα οποία καλούμαστε να παράγουμε πολιτική το επόμενο διάστημα.

Η κυβέρνηση φαίνεται να γνωρίζει πολύ καλά πως δεν μπορεί να συνεχίσει την πολιτική που εφαρμόζει εδώ και ένα χρόνο, βαθαίνοντας διαρκώς την συνολική καπιταλιστική αναδιάρθρωση, χωρίς να διευρύνει την ηγεμονία των ιδεών του ανταγωνισμού και του ατομισμού. Φροντίζει να κρατάει τις υποτελείς τάξεις «διαιρεμένες», στοχοποιώντας επιμέρους κοινωνικές ομάδες και προσπαθώντας να τις κάνει μέρος του προβλήματος. Σε μια τέτοια κατεύθυνση επιλέγει να δημιουργήσει ένα κλίμα ανταγωνιστικότητας και φοβίας ανάμεσα σε ανθρώπους (μετανάστες ή μη) που έχουν τις ίδιες ανάγκες, τα ίδια συμφέροντα και εν δυνάμει κοινές διεκδικήσεις, δημιουργώντας ένα μπλοκ συναίνεσης εντός μεγάλου κομματιού του υπάρχοντος πολιτικού σκηνικού.
Πάνω σε αυτό οφείλουμε να κάνουμε την διαπίστωση ότι ο αντίπαλος, το αστικό μπλοκ εξουσίας (ΠΑΣΟΚ, ΛΑΟΣ, ΝΔ, ΜΜΕ) πέφτει με όλες του τις δυνάμεις σε μια ιδεολογική μάχη την οποία μόνο αν την κερδίσει θα καταφέρει να προχωρήσει στην περαιτέρω επίθεση απέναντι στους εργαζόμενους και να παγιώσει μια κατάσταση μηδενικής εως μικρής (αλλά απόλυτα ελέγξιμης) αντίδρασης.
Αυτό που πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητό είναι ότι η απάντηση στο πώς θα βγούμε (και άρα προς όφελος ποιου) από την κρίση, δεν είναι μια τεχνική απάντηση η οποία αντλεί την δυνατότητα της να γίνει νικηφόρα αποκλειστικά από την ολοκληρωμένη οικονομολογική της τεκμηρίωση. Η ηγεμονία των αξιών της αριστεράς (αλληλεγγύη, συντροφικότητα, συλλογικότητα) είναι αναγκαία ώστε να μπορούμε να μιλάμε για έξοδο από την κρίση προς όφελος των εργαζομένων και της νεολαίας. Για να καταστήσουμε όμως τις άξιες μας ηγεμονικές πρέπει να δώσουμε και τις αντίστοιχες μάχες. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο να συγκρουόμαστε με τα ιδεολογήματα που προβάλει διαρκώς ο αστισμός και να μην του επιτρέπουμε να απονομιμοποιεί τα όπλα που έχουμε στα χεριά μας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιων συγκρούσεων αποτελεί η συντονισμένη επίθεση που δέχτηκαν οι απεργοί πείνας, επειδή επέλεξαν έναν χώρο ασύλου για να πραγματοποιήσουν την κινητοποίηση τους. Η κυβέρνηση επιχείρησε να μετατοπίσει την κουβέντα από τα αιτήματα και τα προβλήματα των μεταναστών, στον χώρο που επέλεξαν να πραγματοποιήσουν την κινητοποίησή τους παρουσιάζοντας το άσυλο ως έναν χώρο που διαφυλάσσει απλώς την ακαδημαϊκή ελευθερία. Εδώ οφείλουμε να σταθούμε σε δύο σημεία.
α) Το πανεπιστημιακό άσυλο δεν υπάρχει απλά για να προστατεύει την εκπαιδευτική διαδικασία και την έρευνα. Υπάρχει ως κεκτημένο των κοινωνικών αγώνων, των νικών της πανεπιστημιακής κοινότητας και του φοιτητικού κινήματος για να «στεγάζει» τους κοινωνικούς αγώνες, την κοινωνική διαμαρτυρία και να θωρακίζει τις δημοκρατικές διαδικασίες.
β) Αποτελεί όχι απλά έναν χώρο ελεύθερης διακίνησης ιδεών, αλλά κυρίως έναν χώρο οπού μπορούν να εφαρμόζονται ριζοσπαστικές αποφάσεις και πρακτικές χωρίς τον κίνδυνο της καταστολής.
Είναι λοιπόν εμφανές ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να κόψει το άσυλο στα μικρά και ακίνδυνα μέτρα που την βολεύει. Άξια αναφοράς είναι άλλωστε και η προσπάθεια της κυβέρνησης να στοχοποιήσει τις πρυτανικές αρχές μέσω του ασύλου. Βγάζοντας τους πρυτάνεις «ανίκανους» να διαχειριστούν τα προβλήματα που προκύπτουν εντός του πανεπιστημίου, στρώνει το έδαφος για την επερχόμενη εκπαιδευτική αναδιάρθρωση βασικός άξονας της όποιας είναι η διοίκηση από ανθρώπους διορισμένους από την κυβέρνηση, έτσι ώστε να «εξυγιανθεί» το πανεπιστήμιο.
Η έκδηλη φοβικότητα με την οποία αντιμετώπισε ο Συνασπισμός εξ αρχής αυτή τη σύγκρουση, δεν μπορεί παρά να επαναφέρει στην κουβέντα το ζήτημα του απολογισμού που έχουμε κάνει όσον αφορά την εξέγερση του Δεκέμβρη. Η αδυναμία του χώρου να κάνει μια πραγματική στροφή στο κοινωνικό μετά τον Δεκέμβρη (και συνεπώς να συμμετάσχει στις διαδικασίες που πυροδοτήθηκαν από αυτόν) έχει οδηγήσει στο να βγουν λανθασμένα συμπεράσματα ως προς τη στάση μας σε εκείνη την μεγάλη μάχη, προάγγελο των μαχών που ανοίγονται μπροστά μας. Το πρόβλημα είναι ότι αντί ν’ αποτελεί παράδειγμα η στάση μας τότε, με αυτοκριτική για την αδυναμία μας για στροφή στο κοινωνικό, (και να γίνει εργαλείο για την αντιμετώπιση παρόμοιων σημερινών έκρυθμων καταστάσεων) φαίνεται ν’ αντιμετωπίζεται ως μάχη που επέφερε υπερβολικό πολιτικό κόστος και άρα πλέον θα πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί. Αυτή η λογική που προτάσσει ότι επιλέγω ποιές μάχες θα δώσω με βασικό γνώμονα το πολιτικό κόστος και αν θα στηριχτεί μερικώς ή συντεταγμένα, ρέπει σε μια αντίστροφή πορεία από αυτήν που έδωσε ταυτότητα στο χώρο μας.
Σε μια συγκυρία όπου αντίστοιχα «ακραία» φαινόμενα επί μέρους διεκδικήσεων θα πυκνώσουν και η πλευρά του κινήματος αλλυλεγγύης (και με δικές μας ευθύνες) αποδυναμώνεται, πρέπει να είμαστε σε πλήρη ετοιμότητα να απαντάμε άμεσα, αποτελεσματικά και να εμπνεύσουμε τον κόσμο του κινήματος με το στίγμα και την πρακτική μας. Το ζητούμενο εδώ δεν είναι ένας άγονος κινηματισμός όπου το κόμμα απλά θα τάσσεται υπέρ οποιουδήποτε κάνει μια διαμαρτυρία χωρίς σχεδιασμό. Αντιθέτως αυτό που πρέπει να κάνει (ή καλυτέρα ένα από αυτά) είναι να συνολικοποιεί την πολίτικη αντιπαράθεση εντάσσοντας τις επιμέρους διεκδικήσεις (χωρίς φυσικά να τις καπελώνει) σε ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο. Η διαδικασία αυτή αποτελεί το καλύτερο έδαφος για να προχωρήσει η ανασύνθεση στο εσωτερικό της αριστεράς με ορίζοντα την αριστερά του 21ου αιώνα.
Αναδημοσίευση απο REDNotebook



Δεν υπάρχουν σχόλια: