Τρίτη 25 Ιανουαρίου 2011

Ο λαϊκισμός των "αντιλαϊκιστών"

Του Γ.Χ.Παπασωτηρίου
Είναι «λαϊκισμός» να υποστηρίζει κανείς το κίνημα των διοδίων; Ή μήπως είναι στάση στοιχειώδους πολιτικής αξιοπρέπειας να αρνείται κάποιος να πληρώσει όλο και ακριβότερα διόδια προκειμένου να διαβεί δρόμους χωράφια; Είναι λαϊκισμός να μιλάει κανείς για εξωνημένους πολιτικούς όταν για μία ακόμη φορά σκάνδαλα, όπως το Βατοπαίδι και η Ζήμενς, θα παραμείνουν ατιμώρητα; Ή μήπως δεν πρέπει να ασκούμε κριτική στην περίπτωση των πιέσεων βουλευτών για την οικοδόμηση στα τέσσερα και όχι στα δέκα στρέμματα στις περιοχές Natura 2000; Παραδόξως, χθες, είχαμε (άραγε συμπτωματικά;) ένα συντονισμένο μπαράζ αρθρογραφικών επιθέσεων εναντίον του κινήματος «ανυπακοής» και όσων αντιδρούν στην αποδεδειγμένα λανθασμένη πλέον πολιτική του Μνημονίου-και της κυβέρνησης- με τον χαρακτηρισμό «λαϊκιστές». Συνεπώς, οιαδήποτε κριτική στην κυβέρνηση, οιαδήποτε θέση και λόγος υπέρ των αδυνάτων θεωρείται λαϊκισμός. Λαϊκισμός το «φορολογήστε τους πλούσιους» του Ρίτσαρντ Γουλφ αλλά και του Πωλ Κρούγκμαν. Λαϊκισμός η αναφορά στη σεισάχθεια, ήτοι στα ίσα βάρη εχόντων και μη, λαϊκισμός και η κοινωνική δικαιοσύνη, το δίκαιο, δηλαδή, μοίρασμα του εθνικού πλούτου.
Λαϊκισμός και όσοι τολμούν να σκέφτονται και να προτείνουν την αλληλεγγύη, την αλληλοβοήθεια, κατηγορώντας τον εργασιακό μεσαίωνα, που οι υπερασπιστές του συστήματος τον παρουσιάζουν ως τεκμήριο «ανταγωνιστικότητας».
 Λαϊκισμός και η κριτική για την πολλαπλή φορολόγηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που έτσι καθίστανται από υγιείς προβληματικές.
Τι είναι, όμως, ο λαϊκισμός; Ο λαϊκισμός είναι ο πολιτικός τρόπος του ομιλείν και πράττειν κάποιου στους δημόσιους χώρους χωρίς να σκέφτεται, να διαλογίζεται και να διαλέγεται, επιχειρηματολογώντας, αλλά απλώς συνθηματολογώντας, χρησιμοποιώντας εκφράσεις κλισέ, ευφημισμούς, παραμύθια και λέξεις που δεν έχουν ως στόχο το διάλογο αλλά τον πόλεμο και την ψυχολογική εξόντωση του αντιπάλου. Ο λαϊκισμός υπ’ αυτή την έννοια είναι μια μορφή βίας, γι’ αυτό όταν θέτεις σε κάθε κριτική την ετικέτα του «λαϊκισμού», στομώνοντας κάθε προσπάθεια διαλόγου, τότε δεν είσαι παρά ένας κοινός «λαϊκιστής». Γι’ αυτό οι χειρότεροι λαϊκιστές είναι αυτοί που κατηγορούν για λαϊκισμό όσους τάσσονται υπέρ των λαϊκών στρωμάτων.
Μία μορφή βίας, όπως η ανυπακοή πληρωμής των παράλογων διοδίων δεν συνιστά λαϊκισμό, όπως υποστηρίζουν κάποιοι, αλλά μία εξισορρόπηση δυνάμεων, που βοηθά στη διαδικασία της σύνθεσης. Εν προκειμένω, δεν έχουμε τη βία του λαϊκισμού αλλά το δυνητικό χώρο όπου εκτυλίσσεται η πολιτική ως δράση των ενεργούντων και ομιλούντων ανθρώπων, δηλαδή των πολιτών και της πολιτικής. Κι ενώ όλοι μιλούν για την απαξίωση της πολιτικής, όταν αυτή επαναξιώνεται στη δημόσια σφαίρα, τότε επιχειρούν να την κενώσουν από τα χαρακτηριστικά της, μη αντιλαμβανόμενοι ότι το πιο επικίνδυνο σήμερα είναι η αποξένωση του πολιτικού συστήματος από την κοινωνία, όπως συνέβη στην Τυνησία.

Δεν υπάρχουν σχόλια: