Της Α. Αλαβάνου
Αναλυτικά
Ενώ η κατάσταση έκτακτης ανάγκης συνεχίζετα, η οικονομική δραστηριότητα βρίσκεται στο μηδέν και δημόσιες υπηρεσίες και καταστήματα παραμένουν κλειστά, η κυβερνώσα ελίτ της Τυνησίας προσπαθεί να λύσει το πρόβλημα του κενού εξουσίας όσο γίνεται πιο συντεταγμένα, ώστε να μην παρεισφρήσει ο λαϊκός παράγοντας. Η κίνηση του Γκανούσι αποτιμάται ως μια μορφή πραξικοπήματος, ενώ η θέση του στρατού δεν είναι ακόμη σαφής. Υπάρχουν πληροφορίες ότι κινείται προς την πρωτεύουσα Τύνιδα.
Η ελίτ, για να διασώσει τα συμφέροντα των δυνάμεων του καθεστώτος, προσπαθεί να εντάξει στις πολιτικές διαδικασίες για το σχηματισμό "εθνικής κυβέρνησης" δυνάμεις της αντιπολίτευσης. Ο μεταβατικός πρόεδρος Φ. Μεμπαζάα δήλωσε ότι "όλοι οι Τυνήσιοι χωρίς εξαίρεση πρέπει να λάβουν μέρος στην πολιτική διαδικασία" (BBC 16/1). Συζητείται το όνομα του Μοχάμετ Νετζίμπ Σεμπί, ηγέτη του Προοδευτικού Δημοκρατικού Κόμματος, ο οποίος διατηρεί κάποια αξιοπιστία μέσα στο λαό, επειδή του είχε απαγορευτεί να κατέλθει ως υποψήφιος πρόεδρος. Ο Σεμπί δήλωσε ότι η ανάληψη της εξουσίας από τον Γκανούσι την περασμένη Παρασκευή αποτελεί "αλλαγή καθεστώτος". Το κόμμα του ανήκε στη νόμιμη αντιπολίτευση επί Μπεν Αλί και ήταν προσαρμοσμένο στο θερμοκήπιο του καθεστώτος. Το BBC (16/1) μεταδίδει ότι ο Αχμέτ Μπεν Ιμπραχίμ, ηγέτης του "κεντροαριστερού κόμματος Αναγέννηση, συνομίλησε επίσης με τον Γκανούσι", όπως και ο Μπεν Τζαφαάρ του Κόμματος Ελευθερίας και Εργασίας. Επίσης μεταδίδει ότι ο εξόριστος ηγέτης του παράνομου ισλαμιστικού κόμματος Ρασέντ Γκανούσι δήλωσε πως θα επιστρέψει στην Τυνησία τις επόμενες εβδομάδες. Αναφέρεται ότι πιθανώς θα κληθεί να συμμετάσχει στις διαβουλεύσεις και ο Χαμά Χαμάμι, ηγέτης του Κ.Κ. Εργατών Τυνησίας (μαοϊκού προσανατολισμού) ο οποίος είχε συλληφθεί, αλλά απελευθερώθηκε.
Ο φόβος της μετάδοσης της κοινωνικής εξέγερσης σε άλλες αραβικές χώρες με παρόμοια προβλήματα διατρέχει τα κυρίαρχα ΜΜΕ. Οι Financial Times γράφουν ότι η "Τυνησία είναι μεν μια μικρή χώρα, αλλά εξόχως σημαντική στις παρούσες συνθήκες. Όλες οι αραβικές εφημερίδες αναφέρουν λεπτομερώς τα γεγονότα της εξέγερσης, παρόμοιες διαδηλώσεις ξέσπασαν και στην Αλγερία, και ότι εκείνο που κυρίως ενδιαφέρει τους Δυτικούς είναι το τι μέλλει γενέσθαι στην Αίγυπτο και τη Σαουδική Αραβία". Ο Μπουρχάν Γκαλιούν, καθηγητής και επικεφαλής του Κέντρου Σύγχρονων Ανατολικών Σπουδών στη Σορβόνη αναφέρει (συνέντευξη στο France 24, 15/1) ότι λόγω της τυνησιακής εξέγερσης το πολιτικό πλαίσιο έχει ήδη αλλάξει. Οι ηγέτες των αραβικών χωρών αρχίζουν να επανεξετάζουν τις θέσεις τους, βλέπουμε αυξήσεις μισθών μέσα σε λίγες ημέρες και ανησυχία για την ανεργία. Θέλουν να δείξουν ότι "νοιάζονται". Η εξέγερση τονίζει, αν και δεν είναι μηχανικό φαινόμενο, θα επιφέρει αλλαγές στις ιδέες και στις διαθέσεις. Η σπίθα της Τυνησίας θα εξαπλωθεί, πιθανώς πρώτα απ΄ όλα στην Αίγυπτο (όπου το 2008 είχαν ξεσπάσει εξεγέρσεις για τις τιμές των τροφίμων).
Ο Γκαλιούν επιβεβαιώνει αυτό που γίνεται πλήρως αντιληπτό από τις πληροφορίες που έρχονται αυτές τις ημέρες από την Τυνησία. Ότι οι αντιδραστικές εσωτερικές πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις που έχουν να χάσουν πολλά από την κατάλυση του καθεστώτος του Μπεν Αλί προσπαθούν να καλύψουν ταχύτατα το κενό εξουσίας, αλλά και να διασπείρουν το χάος ως μέσο αποδυνάμωσης της εξέγερσης. Επίσης οι δυτικές δυνάμεις, κυρίως ευρωπαϊκές, κυριαρχούνται από το φόβο ότι μπορεί να προκύψει μια κυβέρνηση που δεν θα είναι της αρεσκείας τους. Το καθεστώς Μπεν Αλί είχε συμπαραταχθεί στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» της Ουάσιγκτον, έκανε μπίζνες με τους δυτικούς και ευθυγραμμίστηκε πλήρως με το νεοφιλελευθερισμό. Είναι εμπορικός εταίρος της ΕΕ, με καθεστώς ειδικής σύνδεσης από το 1995. Το 72,5% των εισαγωγών του προέρχεται από την ΕΕ και το 75% των εξαγωγών του κατευθύνεται σ΄ αυτήν και ιδίως στη Γαλλία.
Οι ΗΠΑ θα αντιδράσουν επίσης σε οποιαδήποτε φιλολαϊκή αλλαγή στην Τυνησία, εφόσον επηρεάζει αρνητικά γι΄ αυτές τη Μ. Ανατολή. Άξιες παρατήρησης πρέπει επίσης να είναι οι αντιδράσεις των ακραίων ισλαμιστικών οργανώσεων στις εξελίξεις.
απο Αριστερό βήμα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου