Κοινωνία αμήχανη

 Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ
Ισχυρίζονται πολλοί ότι αν δεν αντιδράσουμε στη μεγάλη επίθεση του καπιταλισμού εναντίον της κοινωνίας, θα οδηγηθούμε σε ολοκληρωτικά καθεστώτα κι επιπλέον θα είμαστε άξιοι της μοίρας αυτής. Μάλλον έχουν δίκιο.
Η συνεχής μείωση των αποδοχών συρρικνώνει και την ελάχιστη κατανάλωση και ταυτόχρονα φουντώνει τον θυμό και τη θλίψη. Οταν ο θυμός δεν ξεσπά και η θλίψη συμπήγνυται και αποσκληρύνεται, το μέλλον δεν φαίνεται και τόσο ήπιο.
Υπάρχουν όμως κι άλλοι που πιστεύουν ότι αυτό το αδιέξοδο θα ξυπνήσει κοιμισμένες συνειδήσεις και θα αναδυθούν μέσα από την κοινωνία δυνάμεις ικανές να πάρουν στα χέρια τους την πολιτική εξουσία. Δεν είναι ανάγκη -λένε- να πολιορκήσουμε το Κοινοβούλιο ή να βγούμε αρματωμένοι στους δρόμους. Αρκεί μια ειρηνική μετάβαση της κοινωνίας στον θεσμικό ρόλο της πολιτικής ζωής. Είναι αλήθεια ότι στην κοινοβουλευτική δημοκρατία η κοινωνία συναντάται με την πολιτική μόνο εξωθεσμικά (είναι αστείο να νομίζουμε ότι η ψηφοφορία κατά τις εκλογές είναι άσκηση δικαιώματος και συμμετοχής στο πολίτευμα), στο πεδίο δηλαδή της ταξικής αναφοράς ή ιδεολογίας. Με άλλα λόγια, νόμιζε και νομίζει (η κοινωνία) ότι τα κόμματα τα οποία υποστήριζε μπορούσαν να μεταφέρουν στην εξουσία τη βούλησή της.

Μεγάλη πλάνη την οποία συντηρούν και τα κόμματα της Αριστεράς (ορθόδοξης, συστημικής, αντισυστημικής, εξωκοινοβουλευτικής κ.λπ.). Ουδέποτε τα κόμματα αυτά προσπάθησαν να ανασυγκροτήσουν το πολιτικό σύστημα έτσι ώστε να εγγράψουν την κοινωνία στο πολιτικό γίγνεσθαι. Καταγγέλλουν ενίοτε την έλλειψη της αντιπροσώπευσης, το έλλειμμα δημοκρατίας, συμμετέχοντας όμως στο απατηλό τούτο παιχνίδι, συλλέγοντας ψήφους, που σημαίνουν έδρες και πολλαπλές θέσεις εξουσίας στο «δημόσιο». Βιώνουμε εντούτοις ένα σκληρό, μεταιχμιακό πεδίο πολιτικής σύγκρουσης. Από τη μια η καπιταλιστική λαίλαπα και από την άλλη η αμηχανία (;) του εργατικού κινήματος.

Αλλά τι να πει κανείς όταν αυτού του κινήματος ηγείται πολίτης που λέει ότι δεν έχουν νόημα πλέον οι απεργίες και ότι το Μνημόνιο είναι μονόδρομος; Οταν την ημέρα του πανευρωπαϊκού εργατικού ξεσηκωμού ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ πάει ταξιδάκι στις Βρυξέλλες ή ξέρω 'γώ πού, αδιαφορώντας για τις κινητοποιήσεις των Ελλήνων εργαζομένων; Στη χώρα παίζεται η σωματική και ψυχική ακεραιότητα των ασθενών και ασθενέστερων οικονομικά στρωμάτων και ο κ. Παναγόπουλος ενσπείρει την ηττοπάθεια και το μάταιον κάθε αγωνιστικής κινητοποίησης.

Υπάρχουν και μερικοί που θεωρούν ότι ο κόσμος δεν αντιδρά όσο θα έπρεπε, επειδή κατά βάθος νιώθει συνένοχος, έστω συνυπεύθυνος για την οικονομική κατάντια της χώρας. Καθωσπρεπικές, ανόητες ερμηνείες που, επιπλέον, δεν φωτίζουν το κύριο αίτιο της κατάντιας και το οποίο δεν είναι άλλο παρά η απουσία της κοινωνίας από την όντως πολιτική, η μη υποστασιοποίησή της δηλαδή ως πολιτικού θεσμικού παράγοντα, ως συναποφασίζουσας για την τύχη της. Αλλά πού θα πάει; Οπως τονίζει ο καθηγητής Γ. Κοντογιώργης («Οικονομικά συστήματα και ελευθερία», εκδ. Ι. Σιδέρης) «όσο ο πολίτης θα αποξενώνεται από την οικονομική διαδικασία ή θα υποβιβάζεται η εργασιακή του δύναμη σε εμπόρευμα τόσο θα αναζητεί με πολιτικούς όρους τη συμμετοχή του στην οικονομική αναδιανομή». Οψόμεθα.