'Αστεγοι στίχοι"

 
Tου Παντελη Μπουκαλα (Καθημερινή) 

Η μέρα της ποίησης η αυριανή αλλά και ημέρα κατά του ρατσισμού. Κι αν ήθελε κανείς να τις συνδυάσει και να στρατεύσει τις μούσες στον αγώνα τον καλό, θα αρκούσε να θυμίσει τις τρεις πρώτες λέξεις από τον παλαιότατο «Εις ξένους» ομηρικό ύμνο: «Αιδείσθε ξενίων κεχρημένον». Κι αν αυτές ηχούν ανεπαρκείς ή σκοτεινές ή παλιοκαιρινές έτσι όπως κηρύσσουν την τήρηση της φιλοξενίας, τον σεβασμό του αναγκεμένου ξένου, θα αρκούσε να θυμηθούμε, άλλη μία φορά, δέκα όλους κι όλους στίχους του Νίκου Εγγονόπουλου από τη συλλογή του «Στην κοιλάδα με τους ροδώνες» για να προσεγγίσουμε την ουσία του ουμανισμού, κι ας μοιάζει και τούτος παλιοκαιρινός πια: «αλήθεια - των αδυνάτων αδύνατο - / ποτές δεν εκατάφερα να καταλάβω / αυτά τα όντα που δεν βλέπουνε / το τερατώδες κοινό γνώρισμα τ’ ανθρώπου / - το εφήμερο / της παράλογης ζωής του - / κι ανακαλύπτουνε διαφορές / - γιομάτοι μίσος - διαφορές / σε χρώμα δέρματος φυλή / θρησκεία».
Διαφορές βεβαίως και υπάρχουν ανάμεσα στους ανθρώπους – όσες έχουν να κάνουν με τη γεωγραφία και την τύχη, να γεννηθείς από εδώ ή από ’κει εν σχέσει με μια νοητή (και συχνά - πυκνά ακατανόητη) γραμμή που ορίστηκε σαν σύνορο, για ν’ αλλάξει και μια και δυο και είκοσι φορές, παρασυρμένη από το βίαιο ρεύμα της ιστορίας. Αλλά οι διαφορές ετούτες, όσο κι αν τις αλλοιώνει ή τις μεγεθύνει το μίσος, ούτε τεκμήρια ανωτερότητας προσφέρουν σε οποιουσδήποτε (στους λευκούς βέβαια, και μάλιστα τους χριστιανούς) ούτε καταδικάζουν κάποιους άλλους στην αναξιότητα. Κανείς δεν γεννιέται ανώτερος ή κατώτερος, φυλετικά, πολιτισμικά, θρησκευτικά ή ό, τι άλλο. Κανείς δεν συγκαταλέγεται από τα γεννοφάσκια του και διηνεκώς στα ταπεινά αναλώσιμα της ιστορίας, ενόσω άλλοι σπεύδουν να καυχηθούν ότι τυγχάνουν εκ γονιδίων εκλεκτοί της.
Αλλά άποροι φαίνονται και άστεγοι οι στίχοι οι παλαιοί και οι νεότεροι. Κήρυκες της φιλοξενίας αυτοί και «ξεναρκείς», υπερασπιστές δηλαδή των ξένων, δεν γεύονται οι ίδιοι τη φιλοξενία που τους αρμόζει, δεν μετουσιώνονται σε εντολή, σε γνώμονα βίου. Ισως οι μούσες δεν μένουν πια εδώ· ξενιτεύτηκαν κι αυτές.